Czy zgodzicie się ze stwierdzeniem, że dobry, sprawdzony system transakcyjny to jedna z podstaw do odnoszenia sukcesów w inwestowaniu na giełdzie? Wielu z Was pewnie się z tym zdaniem zgodzi. Znajdą się też tacy, którzy powiedzą, że można grać i odnosić sukcesy na giełdzie kierując się tylko i wyłącznie intuicją bo tak również można osiągać zadowalające wyniki z inwestowania. To również prawda, ale czy na pewno…
Dlaczego należy opracować własny system transakcyjny?
Z własnego doświadczenia i rozmów z innymi inwestorami giełdowymi wiem, że każdy kto zarabia pieniądze w długim terminie posiada system transakcyjny. Nie zawsze jest on spisany na papierze i przetestowany na danych historycznych, ale każdy znany mi inwestor po zadaniu dłuższej serii pytań na temat rynku będzie udzielał powtarzalnych odpowiedzi, które można po uporządkowaniu zapisać w postaci systemu transakcyjnego.
W takiej sytuacji wydaje się, że posiadanie przynajmniej zbioru reguł i własnych zasad wydaje się być jednym z kluczy do sukcesu na giełdzie.
Jak zmieniły się systemy transakcyjne na przestrzeni lat
Systemy transakcyjne konstruuje się od dziesięcioleci. Ludzie poszukiwali ich od zawsze z dwóch głównych powodów. Pierwszy, to żeby móc wyeliminować z inwestowania emocje. Drugi to żeby pokonać rynek.
Mimo, że rynki się zmieniają to natura ludzka pozostaje taka sama od stuleci. Inwestorzy ciągle mają problemy z emocjami i ciągle szukają nowych sposobów na pokonanie rynku.
Z biegiem lat zmieniły się jednak systemy. Początkowo były to proste zbiory reguł, którymi posiłkowali się traderzy. Z czasem jak na giełdy świata wtargnęły komputery systemy transakcyjne stały się lepsze, szybsze coraz bardziej matematyczne. Traderzy oprócz mózgu i intuicji zaczęli też używać klawiatury i myszki. W dzisiejszych czasach systemy HFT (ang. high frequency trading) pozwalają uzyskiwać przewagę nad rynkiem nie tylko w perspektywie roku czy miesiąca. Istnieją systemy, które potrafią zamknąć każdą godzinę handlu z zyskiem. Stało się tak, ponieważ człowiek z natury zachłanny nienawidzi strat. Obecny rozwój systemów idzie w kierunku wygładzania krzywej kapitału, ale podstawy pozostały niezmienne od lat.
Podsumowując podstawy dlaczego tworzy się systemy nie zmieniły się od lat. Nie zmieniła się również zawartość systemów. Wszystkie z nich wciąż można ograniczyć do 7 elementów, które wymieniam poniżej.
7 Elementów każdego systemu transakcyjnego
1.Wybór rynku i założenia
Fundamentem każdego podejścia inwestycyjnego jest zbiór reguł podstawowych tzw. fundamentów, na podstawie których odrzucimy wstępnie wiele kuszących okazji inwestycyjnych. Na tym etapie wszystkie okazje inwestycyjne, a jest ich na rynku tysiące każdego dnia, dzielimy na dwie kategorie: te którym chcemy przyjrzeć się bliżej oraz te obok których przejdziemy bokiem.
Zaczynając konstruować system musicie sobie odpowiedzieć na pewne pytania
- Czy będziecie grać w dwie strony? Czy może skupicie się tylko na pozycjach długich?
- Będziecie inwestować z trendem czy trend na rynku nie będzie miał dla Was znaczenia?
- Zakładacie obecność na jednym rynku np. kontraktach terminowych na jeden wybrany indeks czy może skupicie się na wszystkich akcjach notowanych w Londynie czy Warszawie?
- Inwestujecie w spółki o dużej czy małej kapitalizacji? To szczególnie ważne pytanie jeżeli rynek na którym gracie ma problemy z płynnością.
- W jakim horyzoncie czasowym będziecie inwestować? Krótkim, średnim czy może Wasze inwestycje będą miały charakter długoterminowy? Tu z pomocą może przyjść artykuł a archiwów bloga „Jak wybrać horyzont inwestycyjny”
Następnie należy zastanowić się skąd będziecie brali pomysły na inwestycje, które przepuścicie przez system inwestycyjny. Jeżeli stworzycie w pełni automatyczny algorytm to on sam znajdzie pomysły, zasysając bieżące notowania giełdowe z internetu. Jeżeli macie zamiar po prostu trzymać się bardziej reguł to dostarczycielem pomysłów będziecie Wy sami. Jako inspirację możecie przeczytać artykuł „Skąd brać pomysły inwestycyjne”
2.Zidentyfikowanie trendu
Każdy system musi mieć w sobie element decyzyjny, który zdecyduje, w którym kierunku powinna zostać otworzona pozycja. W tym momencie opcje są tylko dwie albo będziecie otwierać pozycję długą (granie na wzrosty) albo krótką (gra na spadki).
Jeżeli z założenia Wasz system jest nastawiony na granie z trendem to system musi zawierać w sobie mechanizm pozwalający na poprawne zidentyfikowanie trendu. Tu możecie posiłkować się różnego rodzaju wskaźnikami analizy technicznej, służących do pomiaru siły trendu. Najnowsze systemy używane przez duże instytucje finansowe oparte są zazwyczaj o metody ilościowe. Dla potrzeb inwestora indywidualnego proste wskaźniki (na przykład ADX) powinny w zupełności wystarczyć.
3.Otwieranie pozycji
Kolejnym krokiem jest otwarcie pozycji. W celu wyeliminowania emocji musisz mieć jakieś narzędzie, wskaźnik, które zidentyfikuje moment wejścia na rynek.
W momencie otwierania pozycji powinniście mieć również dopracowany z góry znany system zarządzania kapitałem, co może po prostu oznaczać, że zastosujecie jakąś strategię doboru wielkości pozycji. W niedalekiej przyszłości pojawią się na blogu wskazówki na ten temat. W zagadnienie zarządzania kapitałem wpisuje się również odpowiedzenie sobie na pytanie – ile powinieneś mieć otwartych pozycji na giełdzie?
4.Zarządzanie pozycją, ustawianie stop loss’a
W momencie gdy system wygeneruje już tak długo oczekiwany sygnał kupna lub sprzedaży transakcja wkracza w etap gdzie musimy nią aktywnie zarządzać.
Obejmuje to takie zagadnienia jak:
- ustawienie zlecenia obronnego stop loss
- dokupowanie czyli powiększanie pozycji
- częściowa realizacja zysków czyli redukowanie pozycji
5.Zamykanie pozycji
Zamknięcie pozycji to dla mnie osobiście najtrudniejsze zagadnienie z całej tej listy. Kusi by chronić wypracowany zysk. Z drugiej jednak strony wszyscy radzą by pozwolić swoim zyskom rosnąć. To jest kolejna wielka sztuka ustawiania zleceń obronnych, na tyle dalekich aby być w stanie przetrwać korekty w trendzie i na tyle ciasnych żeby już nie być na rynku w momencie jak trend się odwraca.
Przy tym aspekcie systemu przyda się znajomość technik używania stopów kroczących.
6.Ponowne wejście na rynek
Ustawianie stop losów i zarządzanie pozycją to sztuka, którą wielu inwestorów rozwija całe życie. W takich wypadkach zdarzy się, że wiele razy ustawimy zbyt ciasnego stop loss’a i chwilowe wzrosty zmienności na rynku wyrzucą nas z rynku. W takich sytuacjach nasz system transakcyjny powinien mieć specjalny zestaw reguł, który umożliwi nam ponowne wejście na rynek na ten sam walor w tym samym kierunku tylko po innej cenie.
7.Monitorowanie wyników systemu
Dobry, profesjonalny system transakcyjny a myślę że do tego każdy z Was w swojej karierze inwestora giełdowego będzie dążył, powinienem być regularnie poddawany testom na danych historycznych. Powinno to robić się z dwóch głównych powodów: pierwszy to taki, że rynki finansowe cały czas się zmieniają i ewaluuj a drugi, żeby upewnić się, że system jest wciąż skuteczny mimo upływu czasu. Regularne testy pozwolą Wam spać spokojnie i bez emocji podążać jego sygnałami.
