Jeżeli interesujecie się rynkami kapitałowymi i wszystkim, co dotyczy inwestowania na pewno macie styczność z różnymi inwestorami. Nawet jeżeli dopiero zaczynacie swoją przygodę z giełdą czy Forex macie już swoich ulubionych rynkowych guru. Prędzej czy później przekonacie się, że widzicie ich bardzo często. Pojawiają się w prasie, udzielają wywiadów, komentują rynek na żywo w telewizji czy nawet w radio. Czy zastanawialiście się kiedyś co ich łączy? Co powoduje, że są zapraszani do komentowania rynku, udzielania wywiadów? Dlaczego są uwielbiani a ich transakcje są naśladowane przez innych?
Na początku nigdy o tym nie myślałem. Dopiero w miarę rozwoju jako inwestor zacząłem patrzeć na to zagadnienie trochę szerzej. Pomyślałem, że dziś podzielę się z Wami moimi obserwacjami na ten temat.
Z kilkoma punktami pewnie się nie zgodzicie. Inne punkty mogą się Wam wydać pewnie dość kontrowersyjne. Jednak w tym wszystkim najważniejsze jest to, co my możemy z tego wynieść? Czego możemy się od nich nauczyć?
Podstawowe cechy najlepszych inwestorów
Własne podejście do rynku
Pierwszą moją obserwacją jest to, że każdy z tych największych inwestorów potrafi w jasny i precyzyjny sposób przedstawić swoje podejście do rynku. Kiedyś spotkałem się z określeniem, że mówią „bardzo okrągłymi” zdaniami. Gdy się wypowiadają mówią raczej o generalnych zasadach inwestowania niż szczegółach. Weźmy np. takiego Warren’a Buffeta zawsze mówi o kupowaniu dobrych spółek po atrakcyjnych cenach. Ma bardzo określone zdanie na temat inwestowania w złoto. Jasno wypowiada się też na temat takich zagadnień jak inwestowanie pod dywidendę, reinwestowanie zysków itd. Bez względu na to jaką ma opinię na dany temat, za każdym razem podkreśla, co dla niego jest najważniejsze a jest to wartość dla akcjonariuszy. Od lat opiera się na dawno wypracowanej filozofii podchodzenia do rynku.
Wyrabianie własnego podejścia do rynku można zacząć od wypracowania sobie zdania na temat kilku podstawowych zagadnień. Osobiście również podjąłem się tego wyzywania. Kogo Wy lubicie najbardziej słuchać/oglądać i czy zgadzacie się z ich podejściem do rynku?
Własny system inwestycyjny
Każdy z inwestorów utożsamianych z sukcesem ma własny system inwestycyjny. Nie jest to system, który od kogoś skopiował. Zazwyczaj rozwijał go latami, w miarę jak nabierał doświadczenia i wyrabiał sobie podejście do rynku. Taki schemat inwestowania nie zawsze jest kompletną formułą zapisaną na papierze i zakodowaną w platformie transakcyjnej. Równie dobrze może to być po prostu zbiór szczegółowych zasad. Nieważne jak wygląda ważne jest to, że wszyscy wielcy inwestorzy mają w sobie umiejętność trzymania się systemu i wypracowanych przez siebie zasad. Własny system inwestycyjny jest najczęściej słodką tajemnicą inwestora. Potrafi być przereklamowany i niestety nie ma takiego systemu, który zagwarantuje nam zawsze zyski. Jednak wszystkie systemy mają wspólnego to, że składają się z ogólnodostępnych elementów.
Więcej konkretów na temat z czego dobry system inwestycyjny powinien się składać opisywałem we wpisie: 7 Elementów, które powinien zawierać kompletny system inwestycyjny
Wiara we własne analizy i własne zdanie
Po tym jak skuteczny inwestor wyrobi sobie własne unikalne podejście do rynku i zbuduje system dobry system inwestycyjny, zaczyna inwestować zgodnie z tym planem. Wierzy we własne analizy i ma swoje zdanie. Nie skacze z kwiatka na kwiatek, nie zmienia podejścia co chwilę. Wierzy, że fundamenty jego podejścia do inwestowania są solidne a analizy rzetelne.
Systematyczność
Kolejnym elementem jest systematyczność. Jeszcze raz przywołam przykład Warrena Buffeta. Każdego dnia analizuje spółki giełdowe i robi to od dziesięcioleci. Jeżeli już się na coś zdecyduje to zaczyna kupować i robi to powoli ale bardzo systematycznie. Dobrym tego przykładem jest inwestycja Coca Colę, którą budował latami. Podobnie robi z innymi akcjami. Każda jedna większa wyprzedaż to dla niego okazja do zakupów zgodnie z jego podejściem do rynku. Systematyczność z czasem zamienia się w codzienną rutynę i tak jak poranna kawa staje się naturalnym elementem każdego dnia.
Początkujący inwestorzy powinni wyrabiać sobie systematyczność małymi krokami. Warto zacząć od rzeczy prostych. Takimi prostymi przykładami dzieliłem się kiedyś we wpisie: „Jak przygotować się do sesji giełdowej”
Dodatkowe umiejętności profesjonalnych inwestorów
Umiejętność zarządzania stratami
Zarządzanie ryzykiem, umiejętność przyznawania się do błędów to prawdopodobnie dobry temat na zupełnie oddzielny wpis. Faktem jest, że każdy z „wielkich” doskonale radzi sobie ze stratami. Potrafi ucinać je szybko. Potrafi przyznać się do błędów. Nie zniechęca się i bez strachu szuka kolejnych okazji inwestycyjnych. Ci, którzy twierdzą, że nie popełniają błędów lub bardzo rzadko notują straty nie są moim zdaniem wiarygodni.
Umiejętność bycia niepopularnym w swoich decyzjach
Media to bardzo specyficzny twór. Czy zauważyliście, że w zależności od sytuacji na giełdzie w mediach pojawiają się inny inwestorzy? Np jeżeli spada giełda w USA to w TVN od razu pojawia się Piotr Kuczyński. Sam kiedyś powiedział, że zapraszają go tylko gdy giełda spada. Dzieje się tak ponieważ Pan Piotr potrafi trzeźwo ocenić sytuację i powiedzieć, co myśli o rynku. Nie zmienia, co chwilę zdania. Nie jestem pewien jak mocno sam inwestuje. Podobnie Warren Buffet zawsze pojawia się w amerykańskim CNBC, gdy trwa wyprzedaż. Przeważnie mówi, że właśnie dokupił akcji.
To do czego z zmierzam to fakt, że dobrzy inwestorzy często idą pod prąd. Inwestują nie tak jak tłum. Podejmują trafne decyzje o kupnie w momentach gdy inni się boją.
Które z powyższych cech są Wam bliskie? Pracujecie nad sobą i swoimi nawykami?